Back to Basic in Zwitserland

In 2016 had ik mijn eerste fotoreis naar IJsland. Slapen in hostels, eten vanuit de auto en de hele dag op pad. Gaandeweg de jaren werden de reizen steeds luxer, dus het was tijd voor een reset. Wat vind ik belangrijk in een (foto)reis en wat zijn mijn lichamelijke en mentale grenzen. Deze vragen wil ik beantwoorden door mijn langgekoesterde droom te verwezenlijken; een huttentocht rondom Gastlosen en Vanil Noir in Zwitserland. Dit alles deed ik samen met Julien Beyrath, een avonturier in hart en nieren. Na 44km en 3300 hoogtemeters kan ik alvast verklappen dat alle vragen beantwoord zijn. In deze blog lees je hier meer over en natuurlijk ook alle fotografische momenten!

Voorbereiding

Hoe ga ik naar Zwitserland, in welke hutten gaan we slapen, welke routes gaan we nemen en het belangrijkste: wat ga ik meenemen. Allemaal vragen die gaandeweg werden beantwoord. De reis was op papier simpel met de ICE van Arnhem naar Basel. In de praktijk was het toch problematischer met meer vertragingen dan dat ik in de laatste 5 jaar met de NS heb gehad. De keuze voor de hutten was wat lastiger, want er zijn vele mogelijkheden. Uiteindelijk hebben we besloten om 2 nachten in Les Marindes en 1 nacht in Grubenberg hutte te verblijven. Dit gaf ons de tijd om het gebied Vanil Noir en de Gastlosen te ontdekken. De routes hebben we uitgekozen door middel van de app ‘Swisstopo’ met een goede kaart van heel Zwitserland en verschillende paden. Dan komt de laatste vraag, wat neem ik mee, want ik wil niet te veel meesjouwen of iets vergeten. Uiteindelijk nam ik het volgende mee (in totaal 18kg) in mijn Think Tank BackLight Elite 45L Storm Grey:

1 icebreaker t-shirt, 1 icebreaker longsleeve, 1 haglofs vest en 1 donsjas
2 icebreaker wandelsokken, 1 wandelbroek, 1 korte broek, 1 paar wandelschoenen en wandelstokken
regenjas, regenbroek en een poncho (in de bergen weet je maar nooit en er was slecht weer voorspeld)
linnen slaapzak, microvezel handdoek, ondergoed, verzorgingsspullen en EHBO-kit
Nikon Z7, Nikon z24-200mm (met dank aan Marco Schep), 4 accu’s en Benro Rhino statief (met dank aan Dave Zuuring) en verschillende doekjes
4L waterflessen, bestek, kopjes, powerbank (20.000 mAh), afvalzakken
Gedroogd voedsel (ontbijt, lunch en avondeten) en snikkers als tussendoortje

Dag 1: Gros Mont-Les Marindes (5km, 513 hoogtemeters)

De eerste etappe van vandaag is van Rheden naar Fribourg waar Julien woont. Ondanks de 9 uur durende reis kom ik om 16.00u redelijk uitgerust (dankzij eerste klas) aan in Fribourg. Julien haalt mij daar op en samen rijden we in 50 minuten door naar Gros Mont waar we de auto achterlaten en onze eerste wandeltocht starten. Het is zo’n 16 graden en er hangt flink wat regen in de lucht. Het eerste wat ik doe is een korte broek en t-shirt aantrekken want we krijgen het straks vanzelf wel warm. De eerste anderhalve kilometer is het pad vlak en makkelijk begaanbaar. Links zie ik de prachtige bergwand Gastlosen afsteken tegen een zacht groen/geel graslandschap. Ze worden ook wel de mini-Dolemieten genoemd en daar gaan we later deze week naar toe. Na korte warming-up slaan we rechtsaf het Morteys dal in en zie ik in de verte al wat bergwanden opdoemen. We lopen in een rustig tempo naar boven over gras afgewisseld met stukken met stenen en keien wat later over gaat in een ruiger bergpad. Na ongeveer 2,5 kilometer begint het toch te regenen, dus we trekken onze poncho aan. We pakken ook onze camera er alvast bij en maken die vast aan de tas met de peak design clip onder onze poncho, want je weet maar nooit wat je tegenkomt. Her en der zie ik de bergen verdwijnen in de wolken. Aangezien het al een hele tijd geleden is dat ik in de bergen ben geweest maak ik toch al sneller die foto.

Regelmatig stoppen we even, want we beseffen dat we het leefgebied van de Chamois (Gemzen) en de Ibex (Alpensteenbok) binnenlopen. Verrek, daar boven op de bergwand zien we de silhoutten van een paar Gemzen. We lopen verder want we willen niet te laat aankomen in de berghut. Maar ineens sta ik stil met mijn mond vol tanden. Een grote roedel Ibex kwam ons tegemoet lopen op nog geen 20 meter. Ze staan rustig om zich heen te kijken, eten wat, springen over een beekje en ze komen onze kant op. Ze lijken zich totaal niet te storen aan ons. Terwijl ik wat foto’s maak hoorde ik Julien fluiten. Ik kijk op en besef dat het niet Julien was maar een Ibex die floot. Mogelijk om anderen toch voor ons te waarschuwen?

We lopen rustig verder en met deze mooie herinnering in de tas komen we rond 20u aan. De hut heeft 50 slaapplaatsen, maar omdat het nog vroeg in het seizoen is zijn er maar 7 personen waarvan 2 beheerders. Oftewel, we hebben we alle ruimte (een dag later zijn Julien en ik de enigen naast de beheerders). Gelukkig maar, want ik zie mij hier echt niet hutje mutje naast elkaar liggen, nee dank je. We genieten van de welverdiende soep, radler en het uitzicht en liggen op tijd in bed om hopelijk de volgende ochtend de zonsopkomst te kunnen zien.

Dag 2: Omgeving Vanil Noir (5,5km, 682 hoogtemeters)

Pfff.. wat is dat toch. Ik slaap altijd zo slecht in een ander bed en het vele gekraak door de wind en de pijn in mijn beide bovenarmen helpen ook niet mee aan een goede nachtrust. Ik ben zo blij dat het eindelijk 4.30u is. Lekker opstaan, klaarmaken en na een half uur loop ik naar buiten. Tegen al mijn verwachtingen in zie ik een opening aan de horizon waar de zon misschien zich eventjes zal laten zien. Het doel is Selle de Morteys, een relatief korte klim van iets meer dan 2 kilometer maar met 340 hoogtemeters ook niet echt makkelijk. Het pad gaat mooi omhoog langs de berghelling en dit is iets waar ik mij zeer comfortabel bij voel. We hebben prachtig uitzicht op het zuidelijke deel van de Gastlosen en stap voor stap zie ik steeds meer laagjes opdoemen. Op de top trek ik iets droogs aan maar ook de donsjas, want met deze wind koel ik toch wel snel af. Onverwachts zie ik wat kleine wolkjes kleuren, maar niet voldoende om er een foto van te maken. Niet veel later komt de zon vanachter Dent de Follieran te voorschijn en ik maak snel een HDR op 24mm om het gehele berglandschap te fotograferen. Wauw.. dat was een gaaf moment! En wat een onwijs mooi uitzicht! Met een glimlach van binnen drink ik een lekker kop koffie, geniet ik van ons heerlijke ontbijt en word ik helemaal gelukkig van de laagjes die ik kan fotograferen. Misschien dat ik iets te ver naar het noorden gelopen ben maar dat is altijd moeilijk te beoordelen als je ergens voor het eerst bent.

120mm, f/10, 1/800s, iso 100 (meer ten zuiden van de vorige foto’s genomen).

Met nieuwe energie dalen we een klein stukje om vervolgens verder te wandelen naar Tete de l’Herbette. Ook deze wandeling ging best goed, maar er zaten wat gladde stukken tussen wat ik niet heel fijn vond. De omgeving wordt wel langzaam steeds meer onherbergzaam en eenmaal bij het uitzichtpunt hebben we een grandioos uitzicht over het park en de berg Vanil Noir. We hadden van te voren een wandelroute bedacht maar nu ik het in de levende lijve zie is het toch allemaal net wat ruiger, steiler en het pad smaller. Wat dat betreft geeft google maps of google earth echt een vertekend beeld van alles. Het pad dat we zouden moeten volgen zie ik verdwijnen achter een rots en vervolgens zie ik alleen maar een afgrond. NO WAY! Ook het pad naar Vanil Noir gaat mij langs een veel te steile bergwand en ik zie een stuk waarbij je met handen en voeten moet werken. Afgezien van de sneeuw die er al ligt is dit echt een No-Go voor mij. Dit is mijn grens van wat ik mentaal aankan. Ik merk wel dat de wandelstokken mij meer stabiliteit geven want normaal zou ik zonder die stokken hier niet eens komen. We gaan rustig zitten en genieten van het landschap. We zien steenarenden rondvliegen op zoek naar een prooi. Mogelijk de Marmot die we veelvuldig hebben gehoord en gezien, of misschien toch een jonge Gems. Op één moment vliegt de steenarend relatief laag maar ik zie dat ik totaal verkeerde instellingen heb om hem goed op de foto te krijgen. Het enige mooie moment is dat hij recht op mij af komt vliegen. Tja, ik ben dan ook niet echt een wild life fotograaf :-). We speculeren over wat we graag zouden willen fotograferen en als een duveltje uit een doosje loopt er een Gems op de bergrand van Vanil Noir. Verrek hij blijft zelfs staan en poseren. Wat een ongelooflijk mooi schouwspel en veel respect voor die dieren hoe makkelijk ze daar kunnen lopen. Wij maken er als fotograaf natuurlijk ook dankbaar gebruik van. Man man man, wat een onverwacht mooie en fantastische dag, want volgens de voorspelling zou er nu 15mm regen moeten vallen.

Uiteindelijk lopen we terug naar de hut, eten wat en slapen een klein uurtje om vervolgens naar een andere locatie te lopen dichter bij de hut om te zien of de zonsondergang ook iets leuks in petto heeft. Niet zozeer landschappelijk, maar meer gericht op het wild life. Ik eet wat, drink een kopje koffie, scan de rotsen en richels en ook de plekken met sneeuw. Kan ik die karakteristieke vormen van de Gems of Ibex vinden en mooi in beeld brengen of mogelijk in het grotere maar drukke landschap. Ik maak er een mooie uitdaging van en zet mijn camera op zwart/wit. Als eerste probeer ik een Gems in een kaal, rotsachtig en onherbergzaam landschap te fotograferen. Maar ik daarvoor heb ik wel genoeg contrast nodig. Of de achtergrond wordt verlicht en de Gems niet of andersom. Helaas komt het niet helemaal uit, maar ik ben niet ontevreden met het resultaat. Het laat toch zien in wat voor moeilijke omstandigheden (vanuit de mens gezien) het dier kan leven. Daarna zie ik een Gems over een stuk sneeuw lopen. Het donkere dier steekt dan mooi af tegen de witte sneeuw die op zijn beurt mooi afsteekt tegen de rotsen. Een leuke feature die ik heb gezien in mijn camera is de binaire modus. Het is dan puur wit of puur zwart, oftewel een Jip en Janneke zwart/wit foto. Hoewel ik niet in die modus ga fotograferen heb ik het wel in mijn achterhoofd als ik drie Gemzen op een donkere rand zie met een hele lichte lucht in de achtergrond. Ik maak er een zogenoemde Jip en Janneke zwart/wit foto van in de nabewerking.

Dag 3: Les Marindes - Grubenberg hutte (11km, 794 hoogtemeters)

Waar we gisteren vooral konden focussen op fotografie is dat deze dag wel echt anders. We gaan vandaag wandelen naar de Grubenberg hutte en met noodweer in het vooruitzicht gaan we vroeg op pad. We hebben de zonsopkomst overgeslagen (het was toch geen mooi weer) en we vertrekken om 7.00 uur. Dan zouden we ruim voor 15.00u bij de volgende hut moeten zijn als de voorspelde regen en onweer zou moeten komen. We lopen eerst het dal uit over het pad waar we maandag naar boven zijn gelopen. Eenmaal uit het dal slaan we na 4 kilometer rechtsaf en lopen we over een grasveld in de richting van de bergketen Gastlosen. Al snel begint de klim. Deze is best steil, maar het pad is zeer goed en makkelijk om op te lopen. Met een rustig tempo klimmen we in 3 kilometer een kleine 600 meter. Via de mooie grasvlaktes van Pertet a Bovey nemen we de pas om aan de oostkant van het gebergte te komen. We draaien daarna naar het noorden om naar de Grubenberg hutte te gaan. Het landschap voor ons is een mooie glooiende helling bedekt met gras waarlangs ons pad gaat. Maar zodra we een kleine heuvel onder Corne Aubert over zijn gegaan schrik ik wel een beetje. Ja het is nog steeds voornamelijk een graslandschap maar de heuvel (Amelier) die we op moeten is hoger dan verwacht en de helling lijkt steiler en steiler te worden. We nemen eerst een verkeerd (geiten)pad en moeten over het gras naar beneden glibberen en glijden om weer op het officiële pad te komen. De helling wordt steiler en het pad smaller en niet veel later zie ik in de verte het pad ineens omhoog gaan. Mijn hart gaat al sneller kloppen. In het begin valt het nog mee en zijn er touwen (later ook nog een paar keer), maar daarna draait het pad naar links en gaan we voor mijn gevoel recht die heuvel op. Aangezien het ook nog eens op een soort minirichel is heb ik geen houvast of een oriëntatiepunt om mij heen. Oftewel, daar komt een soort van hoogtevrees? Iets wat ik nooit echt heb gehad maar waarvan ik al wel dacht dat het een rol zou gaan spelen. De adrenaline giert door mijn lichaam, mijn hartslag schiet naar boven de 180 en verkrampt klim ik met handen en voeten (en 18kg op de rug) naar boven. Want ja, terug kan niet en ik moet die hut bereiken. Na wat moeilijke stukken vlakt het eindelijk af, hoewel, het is wel echt hoog op die steile helling. Tot mijn verbazing zie ik ineens vlak voor mij een jonge Marmot zijn hol uitkomen. Het kijkt mij voor een minuut aan en loopt daarna de helling af alsof het niets is. Wat voelde dit goed en ik zie het maar als een gebaar van de natuur om mij te belonen voor de geleverde inspanning.

Na deze mooie en verrassende ontmoeting loop ik snel naar de schuur op de Amelier en plof neer op een bankje. Ik ben leeg, helemaal LEEG. Mentaal en fysiek… en voor ik het weet begin ik zowaar emotioneel te worden. Nu achteraf denk ik, ach man doe toch normaal, maar op dat moment gebeurde het gewoon. Dit is blijkbaar wat ik nog kan en dat moet ik gewoon accepteren. Het laatste deel van de route is makkelijk en vlak en na 11 kilometer en 800 hoogtemeters komen we aan bij de Grubenberg hutte. Ik rust vooral uit, slaap wat en eet wat. Ik voel mij de rest van de dag niet zo heel lekker (ik sla zelfs een toetje over!) en na het maken van één laatste foto van de dreigende lucht en de bergen ga ik vroeg naar bed. Volgens Julien was ik binnen 10 seconden in dromenland.

Dag 4: Grubenberg hutte - HUSEGG (2km, 160 hoogtemeters)

Ik word weer midden in de nacht wakker, maar dan ook echt klaar wakker. Uiteindelijk val ik na anderhalf uur weer in slaap maar om 5 uur gaat de wekker al weer. De laatste zonsopkomst, tenminste, als het weer dat toelaat want er is regen voorspeld. Ik had alles al klaargelegd dus we waren binnen no time buiten. Verrek, weer zien we een opening in het noordoosten en we hebben goede hoop dat de zon daar straks mooi doorheen zal schijnen. Binnen 20 minuten lopen we de Husegg (klim van 160m) op en hebben we een prachtig uitzicht op het landschap en de indrukwekkende Wandflue van de Gastlosen. Het waait wel hard en achter ons zien we de regenbuiten al aankomen. Maar als een duveltjes uit een doosje laat de zon zich toch nog zien door die opening in de wolken. Er ontstaat een prachtige glow in de verte, maar ingezoomd zie ik niet echt interessante composities. Ik blijf dus bij mij compositie op 24mm en hoop dat de zon sterk genoeg wordt om de Wandflue en het landschap in de voorgrond mooi op te lichten. Maar de bewolking speelt niet mee en na 10 minuten is de zon verdwenen. Misschien heb ik niet het licht gekregen waar ik op hoopte maar het landschap blijft hoe dan ook zeer indrukwekkend. Het begint te regenen dus gaan we terug naar de hut waar het heerlijke ontbijt op ons staat te wachten.

Slot Etappe: Grubenberg hutte - Gros Mont (21km, 1300 hoogtemeters)

Tijdens het ontbijt kijken we terug op ons avontuur, niet wetende wat voor monster etappe we voor de boeg hebben! We komen tot de volgende conclusies:

De wandeling moet maximaal 10-12 kilometer lang zijn. Dit geeft voldoende tijd en ruimte voor meerdere rustmomenten of fotomomenten. Ook fysiek is dit een mooie afstand.
Een privékamer is wel erg fijn. We kunnen dan zelf de kamer indelen en hoeven ons niet druk te maken om de behoeftes van anderen. We zien ons echt niet hutje mutje naast elkaar in een grote ruimte slapen.
Een accommodatie direct in de bergen is het mooiste zodat we meteen een mooi uitzicht hebben en dus niet ver hoeven te wandelen voor de zonsopkomst (of ondergang).
Een accommodatie die avondeten en ontbijt aanbiedt heeft de voorkeur. We hoeven er dan niet over na te denken en minder droog bergvoedsel meenemen maakt de rugzak ook een stuk lichter.
Gewicht van de rugzak is essentieel. Eén of twee kilo lichter maakt zoveel verschil. Het wordt makkelijker om te wandelen, maar vooral de balans tijdens het klimmen wordt veel beter.
Goede kaarten zijn cruciaal. Op basis van foto’s op google maps of google earth een route uitstippelen is niet verstandig. Op de foto’s lijken de hellingen minder steil en de paden een stuk breder. Het geeft een vertekend beeld. Met een goede kaart kan ik nu (tot op zekere hoogte) beter inschatten of het wandelpad wel of niet geschikt is voor mij.
Het laatste punt is dus de wandelpaden. Ik heb voor het eerst wandelstokken gebruikt. Het geeft mij niet alleen een betere balans, het verlicht ook de druk op de knieën. Hiermee heb ik mijn grenzen iets kunnen verleggen. Maar een pad op een richel of bergkam is mijn achilleshiel. Ik ben erg afhankelijk van mijn visuele input (van wat ik zie) voor een goede balans en dat is precies wat er niet (of minder) is op een bergkam. Hoe smaller het pad, hoe groter het probleem. Ook moet de helling niet te steil zijn. Ik kan daar gewoon niet mee omgaan.

Met deze punten in gedachten beginnen we aan onze laatste etappe. Het eerste doel is om via Wolfs Ort weer naar het westen van de Gastlosen te lopen. Maar eenmaal daar aangekomen zie ik alleen maar een smalle bergkam waarover we een klein stukje moeten lopen. Linksachter dat klein stukje zie ik een verticale helling waarlangs het pad verder zou moeten gaan. Mijn gedachtes schieten heen en weer en ik zie al een krantenartikel voor me: 44 jarige Nederlander overleden in de Zwitserse Alpen (een dag later zag ik werkelijk zo’n artikel over een Nederlander die overleden is in Oostenrijk). Julien ziet de twijfel in mijn gezicht en we besluiten om het niet te doen. In plaats daarvan lopen we om de Gastlosen heen. Het werd een lange en zware tocht van 21 kilometer met 1300 meter stijgen en 1500 meter dalen. Halverwege bestellen we bij Chalet du Soldat een halve liter cola en een stukje gebak, oooooh wat is dat heerlijk na zo’n inspanning. Uiteindelijk komen we vermoeid maar voldaan aan bij de auto met nog één laatste conclusie: Als het moet zijn we fysiek sterk genoeg om een hele lange etappe af te leggen!

Ik hoop dat jullie net zoals ik iets hebben geleerd van onze avontuurlijk bergwandeltocht rondom de Gastlosen en Vanil Noir!